در زیر فیلم عملکرد کیت آموزشی پالس اکسیمتر را مشاهده می کنید:
در زیر چند نمونه عکس از کیت پالس اکسیمتر را مشاهده می کنید:
کیت اندازه گیری ضربان قلب و درصد اکسیژن خون یا پالس اکسیمتر
پالس اکسیمتر چیست:
چشم انسان برای تشخیص کم اکسیژنی خون بسیار ضعیف است. حتی در شرایط ایده آل ، پزشکان خبره نمی توانند کم اکسیژنی را تشخیص دهند مگر اینکه مقدار آن به مقدار 80% برسد. با آمدن پالس اکسی متر، تحولی در تشخیص کم اکسیژنی خون رخ داد.
پالس اکسی متری در بسیاری از کشورها، به شیوه استاندارد مراقبت در اتاق های عمل، واحدهای مراقبت ویژه ICU و بخشهای بیمارستانی تبدیل شده است.
پیش از در دسترس قرار گرفتن پالس اکسی متری، پزشکان به اقدامات تهاجمی نظیر خون گیری شریانی به منظور بررسی گازهای خون تکیه می کردند تا بتوانند وجود هیپوکسمی را تشخیص دهند.
پالس اکسی متری، برخلاف بررسی گازهای خون شریانی، پایش غیرتهاجمی و مداوم اشباع اکسیژن خون شریانی را امکان پذیرمی سازد. اگرچه استفاده از پالس اکسی متری آسان است، پزشک باید اصول پایه پالس اکسی متری را درک کند و بداند که دستگاه چگونه کار می کند تا قادر باشد اطلاعاتی را که دستگاه ارایه می دهد، تفسیر نماید.
پالس اکسیمتر (Pulse Oximeter) یا اکسیژنسنج خون وسیلهای است که با کمک آن میتوان میزان درصد اشباع اکسیژن خون سرخرگ انسان را اندازهگیری کرد.
پالس اکسیمتری روشی غیرتهاجمی است که میزان مولکولهای هموگلوبینی را که با اکسیژن آمیخته شدهاند ،اندازه گیری و به درصد بیان میکند.میزان نرمال آن 95-97% است اگر این میزان در بیماران کمتر از 90% شود زنگ هشدار به صدا درمیآید .
همچنین اکثر دستگاههای پالس اکسی متر تعداد و آهنگ ضربان قلب را نیز نمایش میدهند. با این وسیله میتوان دربارهی هایپوکسمی (کم شدن اکسیژن خون ) هشدار داد و با اجتناب از حملات هیپوکسی پیامد بیماران جراحی را بهبود بخشید .
هایپوکسمی زمانی رخ میدهد که به بیمار بی حسی موضعی یا آرامبخش زده شود و یا زمانی که بیمار پس از یک بیهوشی عمومی به هوش آید . این وسیله در سال 1980معرفی شد و اکنون به عنوان یک روش استاندارد به کارمیرود.
پالس اکسیمتر دستگاهی برای اندازه گیری میزان هموگلوبین اشباع شده با اکسیژن در بافتهای محیطی می باشد.این وسیله غیر تهاجمی بوده و به سادگی مورد استفاده قرار می گیرد.در واقع پالس اکسیمتر سریع تر از ارزیابی فشارخون ف نبض و تنفس ، مشکلات موجود در اکسیژن رسانی را نشان می دهد.
قسمتهای اصلی دستگاه:
پروب پالس اکسیمتر
مانیتور
این دستگاه از یک سنسور نوری تشکیل شده است که بر روی شریانچه های نبض دار قرار میگیرد(معمولا روی انگشت اشاره شخص) در یک طرف دو LED به عنوان فرستنده قرار گرفته است که 2 موج نور قرمز با طول موج660 نانومتر و مادون قرمز با طول موج 930 نانومتر انتشار می دهد.
نور قرمز رنگ توسط هموگلبین که رنگ طبیعی آن آبی است جذب میشود و مادون قرمز توسط اکسیژن ترکیبی با هموگلوبین(HbO2) جذب میشود.در واقع دو نوع طول موج توسط این دو LED که فرستنده هستند فرستاده میشود.در طرف دیگر یک گیرنده یا در اصطلاح یک فتودیود قرار دارد که وظیفه آشکارسازی نور عبوری از بافت را دارد.
این نور توسط گیرنده بر حسب میزان شدت نور به یک سیگنال الکتریکی تبدیل میشود در واقع این سیگنال ورودی دستگاه و برد های الکترونیکی و میکروپروسسرهاست که بعد از محاسبات توسط این مدارات مقدار اندازگیری شده اشباع اکسیژن خون تعیین میگردد.
البته برخی از مدل های دستگاه پالس اکسی متر به گونه ای است که توسط کابلی که برای آشکار سازی سیگنال ECG تعبیه شده میتواند این سیگنال را نیز نشان دهد.
انواع پالس اکسیمتر:
پالس اکسیمتر در حال حاضر در دو نوع انگشتی (سیار) و مرکزی (ثابت) موجود ی باشد.نوع انگشتی بیشتر در اورژانس پیش بیمارستانی و اورژانس بیمارستان (قسمت تریاژ) مورد استفاده قرار می گیرد.
نوع ثابت پالس اکسیمتر معمولا بر بالین بیماران بستری در اتاق احیا یا بخش ها مورد استفاده قرار می گیرد.
اهمیت این دستگاه و کالیبراسیون آن:
از آنجا که این دستگاه در بخش های حساس بیمارستانی ICU-CCU-NICU مورد استفاده قرار میگیرد باید از صحت عملکرد این دستگاه اطمینان کافی پیدا کنیم.از جمله از عواملی که میتواند موجب ثبت نتایج نادرست در دستگاه گردد عبارتند از:
۱-در معرض نور شدید قرار گرفتن.
۲-فشار خون خیلی بالا یا پایین شخص مورد آزمایش
۳-دمای غیرعادی بافت
۴-وجود جذب کننده هایی مثل لاک یا رنگ۵-در وضعیت نامناسب قرار دادن انگشت اشاره در مکان مشخص آن در هنگام استفاده از دستگاه.
مکان هایی که برای پالس اکسی متری در بزرگسالان بیشتر استفاده می شوند انگشت دست ، انگشت پا و بالا یا پایین گوش و در نوزادان، کف پا یا کف دست . یا انگشت شست پا یا دست است.
محلهای مناسب برای گذاشتن پروب پالس اکسیمتر برای نوزادان و اطفال
تأثیر هموگلوبین در انتقال خون:
تقریباً 97 درصد از مقدار اکسیژنی که به بافتها میرسد، از طریق ترکیب شیمیایی آن با هموگلوبین است. باقی 3 درصد آن از طریق حل شدن آن در آب پلاسما انتقال پیدا میکند .
اکسیژن به هموگلوبین به صورت سست متصل میشود و قابلیت بازگشت دارد؛ یعنی واکنش آن تعادلی بوده و بازگشت پذیر. زمانی که PO2 بالا است، مثلاً در مویرگهای ریوی، اکسیژن به هموگلوبین وصل شده و وقتی فشار کم است، مثلاً در مویرگهای اطراف بافت، اکسیژن از هموگلوبین آزاد میشود.
استفاده از این دستگاه نسبت به روشهای دیگر تعیین درصد اکسیژن خون به این ترتیب است که سریعتر و راحتتر نسبت به روشهای دیگر از قبیل نمونه گیری خونی و… میتوان کمبود یا ازدیاد اکسیژن (هیپواکسی یا هایپراکسی) در خون را مشخص کرد و نتیجه اکسیژن درمانی را مشاهده نمود. البته لازم به ذکر است که علاوه بر نمایش درصد اکسیژن در خون که میزانی در حدود ۹۹ تا ۹۶ درصد در یک انسان معمولی است این دستگاه میتواند ریت(rate)قلب یا همان میزان ضربان قلب را نیز تعیین کند.
نکات کاربردی:
برای کنترل تعداد ضربان قلب با دستگاه پالس اکسیمتر بهتر است ضمن استفاده از پالس اکسیمتر انگشتی یا پالس اکسیمتر ثابت حتماً نبض بیمار برای دریافت اطلاعاتی در مورد کیفیت نبض (قوی یا ضعیف بودن یا منظم و نامنظم بودن آن) کنترل شود.
ضمن این که دستگاه پالس اکسیمتر ممکن است در اثر عواملی چون لرزش، درجه حرارت محیط و یا کاهش شارژ دچار نوسان شود و تعداد نبض را غیر واقعی نشان دهد. لمس نبض بیمار به کنترل دمای بدن بیمار و تشخیص هیپرترمی و هیپوترمی نیز کمک میکند.
پالس اکسیمتر درصد هموگلوبین اشباع شده با اکسیژن را به صورت spo2 نشان میدهد. مقدار طبیعی آن برای شخصی که در هوای اتاق نفس میکشد 99-97% میباشد. درصد کمتر از 95 میتواند نشانه هیپوکسی بیمار باشد. برای تعیین هیپوکسیک بودن یا نبودن بیمار باید عدد پالس اکسیمتر را در کنار یافتههای دیگر ارزیابی کرد.
نکته مهم:
باید بیمار را درمان نمود نه این که فقط عدد پالس اکسیمتر را اصلاح کرد.
عدد پالس اکسیمتر به عنوان ششمین علایم حیاتی شناخته میشود. این امر نشان میدهد که عدد پالس اکسیمتر یک معیار استاندارد برای سنجش وضعیت بیمار در کنار تنفس، نبض، رنگ پوست، مردمک و فشار خون است.
محدودیتهای پالس اکسیمتر:
پالس اکسیمتر در موارد زیر دچار خطا در محاسبه عدد صحیح spo2 میشود:
-شوک یا هیپوفیوژن بافتی
– هیپوترمی یا آسیب اندام بر اثر سرما
– وجود مانعی روی بستر ناخن مانند لاک
– مسمومیت با مونوکسید کربن
– آنمی
در صورت مسمومیت بیمار با مونوکسید عدد پالس اکسیمتر به میزان زیادی بالا خواهد بود که کاملاً غیر دقیق است. در واقع چون دستگاه میزان اشباع هموگلوبین را نشان میدهد در مسمومیت با مونوکسید، میزان اشباع هموگلوبین را با گاز مونوکسید نشان میدهد. (این گاز 200 برابر میل ترکیبی بیشتری نسبت به اکسیژن برای ترکیب شدن با هموگلوبین دارد).
نحوه عملکرد کیت پالس اکسیمتر مهراد کیت:
پس از فراهم شدن تغذیه برد آموزشی، میکروکنترلر تمامی سخت افزار ها را راه اندازی اولیه و یا Initializing می کند.
سپس میکروکنترلر اطلاعات مهم پروژه شامل نام پروژه ، ورژن پروژه ، نام پردازنده و فرکانس کاری پردازنده ، را توسط LCD نمایش می دهد.
سپس میکروکنترلر به یک حلقه بی نهایت می رود.
کاربر باید انگشت دست خود را بروی LED های مادون قرمز فرستنده و گیرنده موجود روی برد آموزشی قرار دهد، و ریلکس باشد.
کاربر باید با مشاهده ضربان قلب خود (که توسط مشاهده نمایشگر LED سفید رنگ صورت می پذیرد) آرامش خود را حفظ کند تا دستگاه دچار اشتباه در اندازه گیری نشود.
این LED به صورت کاملا همزمان با ضربان قلب بیمار یک چشمک میزند که نشان دهنده صحت عملکرد دستگاه در اندازه گیری می باشد.
پس از مدت چند ثانیه ضربان دقیق قلب کاربر را روی LCD نمایش می دهد و پس از یک دقیقه مقدار SpO2 یا درصد اکسیژن خون را بروی LCD نمایش می دهد.
قابلیت های پروژه:
- اندازه گیری ضربان قلب کاربر با دقت خوب
- اندازه گیری مقدار SpO2
- دارای نمایشگر ۲ در ۱۶
- دارای رله برای هشدار حالت محدوده غیر مجاز
کاربرد های کیت:
- دستگاه پالس اکسیمتر در تجهیزات پزشکی کاربرد های زیادی دارد
توضیحات:
- به زودی فایل های مربوط به این پروژه آپلود میشود.